Aan de Vlaamse vaccinatoren

Detectie van poliovirus in rioolwater in de Europese Unie – Belang van poliovaccinatie

Geachte mevrouw,
Geachte heer,

De afgelopen weken is in verschillende Europese landen poliovirus aangetroffen in het rioolwater. Het gaat over Polen, Spanje, Finland en Duitsland. In Duitsland werd het virus aangetroffen in 7 steden, verspreid over het hele grondgebied. Ook in België wordt afvalwater op verschillende plaatsen gemonitord voor de aanwezigheid van poliovirus. Tot dusver werd het virus NIET gedetecteerd in België, maar er bestaat een risico voor verspreiding vanuit andere landen. 

Voor personen die correct gevaccineerd zijn tegen polio is er geen gevaar. In België is de vaccinatie van kinderen tegen polio wettelijk verplicht en de vaccinatiegraad ligt al jaren >95%. Het poliovirus wordt overgedragen van mens op mens, via faeco-oraal contact of speekseldruppels. Na vermenigvuldiging in de keel en de darmen kan het virus het centrale zenuwstelsel binnendringen en verlammingen (acute slappe verlamming) veroorzaken, meestal van de onderste ledematen. Er is géén curatieve behandeling mogelijk. Niet alle mensen die geïnfecteerd zijn met polio vertonen verlammingsverschijnselen, klachten kunnen ook milder of zelfs helemaal afwezig zijn. Ook personen die gevaccineerd werden, kunnen besmet worden en asymptomatisch het virus gedurende meerdere weken uitscheiden in speeksel of stoelgang.

Om te vermijden dat er gevallen van polioverlamming optreden in België, willen we u vragen om bijzondere aandacht te besteden aan een correcte poliovaccinatie, volgens de Belgische aanbevelingen. Vooral bij personen die niet in België geboren werden, moet nagegaan worden of ze (correct) gevaccineerd werden. Vaccinatie in vele landen buiten de EU (zie lijst in de gehandtekende brief) gebeurt nog met het orale poliovaccin (OPV). Sinds 2016 bevat dat vaccin enkel nog poliovirus type 1 en 3 (bOPV), géén poliovirus type 2 meer. Om volledig beschermd te zijn, moeten deze kinderen dus tevens minstens één dosis injecteerbaar geïnactiveerd poliovirus vaccin (IPV) krijgen. Hiervoor kan Imovax® worden besteld via Vaccinnet.

Ook voor personen met een verhoogd risico op blootstelling aan poliovirus op de arbeidsplaats, via afvalwater of stoelgang(stalen), is het belangrijk de vaccinatiestatus na te gaan. Dit betreft o.a. zorgpersoneel, werknemers van afvalwaterbedrijven en personeel in kinderopvang. Bij een onvolledige basisvaccinatie tegen polio moet de vaccinatie worden aangevuld. In dat geval dient de werknemer Imovax® aan te schaffen bij de apotheek (kostprijs €21,21).

P.S. Wist u dat in Vlaanderen alle gevallen van acute slappe verlamming meldingsplichtig zijn, óók al is er geen vermoeden van poliomyelitis?

Alvast onze hartelijke dank voor uw medewerking!

Patrick Smits
Teamverantwoordelijke infectieziektebestrijding en vaccinatie
Afdeling Preventief Gezondheidsbeleid
Departement Zorg